Dr Edward Janes

(e/fe)

Cyhoeddiad

• Date
• Type
• Dyrchafiad i

Ymchwil

Gwaith cyfredol

Ar hyn o bryd rwy'n gweithio ar Astudiaeth Carfan Mabwysiadu Cymru, astudiaeth hydredol o brofiadau cynnar a pharhaus rhieni mabwysiadol yng Nghymru.  Mae'r prosiect dulliau cymysg yn cynnwys 6 ton o ddata arolwg, a chyfres o gyfweliadau, ac mae fy rolau yn cynnwys datblygu, dadansoddi ac ysgrifennu erthyglau sy'n llywio polisi ac ymarfer yng Nghymru, yn y Deyrnas Unedig ac yn rhyngwladol.

Cymrodoriaeth Ôl-ddoethurol

Yn 2022 dyfarnwyd Cymrodoriaeth Ôl-ddoethurol a ariennir gan ESRC i atgyfnerthu a chynyddu effaith fy PhD (Caring Lives: What do children who care for family members with disabilities need to thrive?).

Roedd y Gymrodoriaeth yn cynnwys cynhyrchu erthyglau academaidd, ac fe wnes i hefyd gyflwyno a datblygu perthynas ag ymarferwyr a llunwyr polisi yng Nghymru a'r DU.  Roedd y Gymrodoriaeth hefyd yn gyfle i fynychu hyfforddiant i atgyfnerthu sgiliau a ddysgwyd yn ystod fy ndoethuriaeth, ac i ddatblygu syniadau ar gyfer ymchwil pellach.  Mae mwy o fanylion am fy ngradd doethuriaeth isod.

Astudiaeth Aml-garfan Addysg WISERD

Rhwng mis Mawrth a mis Medi 2022, gweithiais fel Cydymaith Ymchwil yn WISERD (Sefydliad Ymchwil a Data Cymdeithasol ac Economaidd Cymru) ar Astudiaeth Aml-garfan WISERD (WMCS).  Sefydlwyd yr astudiaeth hydredol yn 2012 ac arolygon blynyddol carfannau ar bynciau gan gynnwys canfyddiad o ysgol, ymgysylltu gwleidyddol ac effaith Covid.  Roedd fy rôl yn cynnwys casglu data ar gyfer y degfed, ac asesu'r potensial ar gyfer dadansoddiad hydredol.

Bywydau Gofalgar: Beth sydd ei angen ar blant sy'n gofalu am aelodau o'r teulu ag anableddau?

Ceisiodd fy astudiaeth ddoethurol ailedrych ar rai o'r heriau cynnar mewn ymchwil i ofalwyr ifanc ynghylch heriau adnabod a diffyg astudiaethau meintiol ar raddfa fawr.  Arweiniodd hyn at y rhan fwyaf o'r ymchwil flaenorol gyda phlant sy'n defnyddio prosiectau gofalwyr ifanc, a dadleuais fod hyn wedi creu canfyddiad o ofalwyr ifanc fel poblogaeth fach gyda chyfrifoldebau sylweddol.  Ceisiodd yr astudiaeth hon ganolbwyntio ar y sbectrwm ehangach ar gyfer gofalwyr ifanc.

Roedd yr astudiaeth dulliau cymysg yn cynnwys:

• - Adolygiad realistaidd o ymchwil yn y gorffennol ynghylch pam mae effeithiau gofalu yn amrywio i blant yn dibynnu ar eu hamgylchiadau unigol
• - Modelu hafaliadau strwythurol a gymharodd iechyd meddwl gofalwyr ifanc â gofalwyr di-ifanc dros amser
• - Ymchwil ansoddol a oedd yn recriwtio gofalwyr ifanc o ysgolion yn ogystal â phrosiectau, gan alluogi ffocws ar y sbectrwm ehangach. Yna cymerodd y gofalwyr ifanc hyn ran mewn ffenomenoleg a oedd yn archwilio eu profiadau o ofalu.

Amlygodd yr astudiaeth bwysigrwydd ymchwilio i'r sbectrwm cyfan er mwyn deall yn well pan fydd gofalu yn mynd yn broblemus.  Yn benodol, roedd canfyddiad o reolaeth dros y rôl ofalu yn galluogi gwahaniaethu rhwng y rhai a oedd yn gallu rheoli eu cyfrifoldebau i raddau helaeth, y rhai a wynebodd fygythiadau i'r rheolaeth hon, a'r rhai sydd angen cymorth ar frys oherwydd agweddau penodol ar eu cyfrifoldebau.  Mae gan y canfyddiadau hyn oblygiadau i lunwyr polisi, ymarferwyr a gweithwyr proffesiynol o ran sut rydym yn edrych ar ofalwyr ifanc, ond mae hefyd yn awgrymu'r angen i haenu cefnogaeth a chodi ymwybyddiaeth i'r sbectrwm gofalwyr ifanc ehangach.

Newidiadau Gofalu

Rhwng Ionawr 2018 a Gorffennaf 2020 gweithiais fel Cynorthwyydd Ymchwil ar Newidiadau Gofalu, gwerthusiad CASCADE o gwrs hyfforddi deng wythnos ar gyfer gweithwyr gofal preswyl.  Roedd y rôl yn cynnwys casglu data meintiol cyn y cwrs, peri- ac ar ôl y cwrs, cynnal cyfweliadau ansoddol gyda chyfranogwyr cwrs a hwyluswyr, ac ysgrifennu'r adroddiad terfynol.

Bywgraffiad

Ar ôl cwblhau fy astudiaethau israddedig mewn Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Abertawe, bûm yn gweithio yn y sector gwirfoddol a chyhoeddus am 13 mlynedd.  Roedd hyn yn cynnwys gweithio gyda Plant yng Nghymru, grŵp ymbarél hawliau plant Cymru, am naw mlynedd fel Swyddog Datblygu Cyfranogiad.  Roedd y rôl yn canolbwyntio i ddechrau ar gefnogi ymarferwyr i rannu arfer cyfranogol da, Ond tyfodd i gynnwys ymgynghori ac ymchwil gyda phlant ar bynciau gan gynnwys gofalwyr ifanc, tlodi tanwydd ac anghydraddoldeb.

Yn 2017 dechreuais PhD ym Mhrifysgol Caerdydd ar iechyd meddwl a lles gofalwyr ifanc.  Roedd yr astudiaeth dulliau cymysg yn canolbwyntio ar sbectrwm ehangach gofalwyr ifanc, a sut y gall ymchwilio i'r boblogaeth ehangach gynyddu ein dealltwriaeth o'r rhai sydd â chyfrifoldebau problemus.  Dilynwyd hyn gan Gymrodoriaeth Ymchwil Ôl-ddoethurol a ariannwyd gan ESRC i gynyddu lledaeniad ac effaith y canfyddiadau PhD hyn.

Symudais i'r Ysgol Seicoleg yn 2023 i weithio ar Astudiaeth Carfan Mabwysiadu Cymru.  Mae'r prosiect hydredol yn cynnwys 6 ton o ddata arolygon a chyfres o gyfweliadau, ac mae fy rôl wedi cynnwys datblygu, dadansoddi ac ysgrifennu papurau ar bynciau mabwysiadu a all lywio polisi ac ymarfer.