Dr Helena Lopes
(hi/ei)
DPhil (Oxon) FHEA FRHistS
Darlithydd mewn Hanes Asiaidd Modern
Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd
- Ar gael fel goruchwyliwr ôl-raddedig
Trosolwyg
Rwy'n hanesydd o Tsieina fodern a hanes byd-eang. Mae fy ymchwil yn canolbwyntio ar hanes rhyngwladol, gwleidyddol a chymdeithasol yr Ail Ryfel Byd a'r cyfnod wedi'r rhyfel cynnar yn Ne Tsieina, gan gynnwys imperialaeth(au), gwrth-imperialaeth, a dad-drefedigaethu, yn ogystal â phrofiadau o symud, dadleoli a ffoaduriaid. Mae gen i ddiddordeb hefyd mewn hanesion am fudo Tsieineaidd yn ehangach, mewn hanesion cymunedau Portiwgaleg a Chymreig yn Nwyrain Asia yr ugeinfed ganrif, ac mewn sinemâu Dwyrain Asia.
Cyhoeddiad
2024
- Lopes, H. F. S. 2024. Review of Yin Cao, Chinese Sojourners in Wartime Raj [Book Review]. Immigrants and Minorities 42(2), pp. 228-231. (10.1080/02619288.2023.2238400)
- Lopes, H. F. S. 2024. Anna May Wong and transnational Chinese resistance. [Online]. History Workshop: History Workshop. Available at: https://www.historyworkshop.org.uk/activism-solidarity/anna-may-wong-and-transnational-chinese-resistance/
- Lopes, H. F. S. 2024. Imperial in-betweens: The Portuguese communities in Hong Kong and Shanghai during the Second World War. In: Weiss, H. ed. Minorities in Global History: Cultures of Integration and Patterns of Exclusion. London: Bloomsbury Academic, pp. 85-104., (10.5040/9781350398917.ch-006)
- Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. eds. 2024. Xangai 1937: Relatório Sobre o Conflito Sino-Japonês do Consul Português António Alves [Shanghai 1937: Report on the Sino-Japanese Conflict by the Portuguese Consul António Alves]. Lisbon: Abysmo.
- Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. 2024. Introdução [Introduction]. In: Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. eds. Xangai 1937: Relatório Sobre o Conflito Sino-Japonês do Consul Português António Alves [Shanghai 1937: Report on the Sino-Japanese Conflict by the Portuguese Consul António Alves]. Lisbon: Abysmo, pp. 11-53.
2023
- Lopes, H. F. S. 2023. Neutrality and (anti) imperialism: Multinational propaganda competition in neutral Macau. In: Corse, E. and García Cabrera, M. eds. Propaganda and Neutrality: Global Case Studies in the 20th Century. London: Bloomsbury, pp. 181-194., (10.5040/9781350325562.0023)
- Lopes, H. F. S. 2023. Smooth transition? Dismantling and accommodating colonial rule in late 1940s South China. Cold War History (10.1080/14682745.2023.2231855)
- Lopes, H. F. S. 2023. Neutrality and collaboration in South China: Macau during the Second World War. Studies in the Social and Cultural History of Modern Warfare. Cambridge: Cambridge University Press. (10.1017/9781009311786)
- Lopes, H. F. S. 2023. The Impact of Refugees in Neutral Hong Kong and Macau, 1937-1945. The Historical Journal 66(1), pp. 210-236. (10.1017/S0018246X22000097)
2022
- Lopes, H. F. S. 2022. Foreign Friends and Problematic Heroes: Remembering a Global World War Two in Early Twenty-first Century Chinese Cinema. Journal of War & Culture Studies 15(1), pp. 42-66. (10.1080/17526272.2020.1795360)
2021
- Lopes, H. F. S. 2021. Ghosts of war: China’s relations with Portugal in the post-war period, 1945-49. Historical Research 94(265), pp. 601-628. (10.1093/hisres/htab020)
- Lopes, H. F. S. 2021. Wartime education at the crossroads of empires: the relocation of schools to Macao during the Second World War, 1937-1945. Twentieth-Century China 46(2), pp. 130-152. (10.1353/tcc.2021.0012)
2020
- Lopes, H. F. S. 2020. Review of Michael Williams, Returning home with glory: Chinese villagers around the Pacific, 1849 to 1949 and Shelley Chan, Diaspora’s homeland: modern China in the age of global migration. Family & Community History 23(1), pp. 79-82. (10.1080/14631180.2020.1771025)
- Lopes, H. F. S. 2020. The Red Cross in wartime Macau and its global connections. In: Wylie, N., Oppenheimer, M. and Crossland, J. eds. The Red Cross Movement: Myths, Practices and Turning Points. Humanitarianism: Key Debates and New Approaches Manchester: Manchester University Press, pp. 264-281., (10.7765/9781526133526.00024)
- Lopes, H. F. S. 2020. Review of Isabella Jackson, shaping modern Shanghai: colonialism in China’s global city. Frontiers of History in China 14(4), pp. 634-639. (10.3868/s020-008-019-0029-9)
2019
- Lopes, H. F. S. 2019. Review of Ana Paulina Lee, Mandarin Brazil: race, representation, and memory. Reviews in History, article number: 2335. (10.14296/RiH/2014/2335)
- Lopes, H. F. S. 2019. Entre impérios: prisioneiros Portugueses na segunda guerra mundial na Ásia de Leste [In Between Empires: Portuguese Prisoners in the Second World War in East Asia]. In: Oliveira, P. A. ed. Prisioneiros de Guerras: Experiências de Cativeiro no Século XX [Prisoners of Wars: Captivity Experiences in the 20th Century]. Lisbon: Tinta-da-China, pp. 201-222.
- Lopes, H. F. S. 2019. War, state-building, and international connections in nationalist China. Journal of the Royal Asiatic Society 29(1), pp. 169-178. (10.1017/S1356186318000469)
2018
- Lopes, H. F. S. 2018. Inter-imperial humanitarianism: the Macau delegation of the Portuguese Red Cross during the Second World War. Journal of Imperial and Commonwealth History 46(6), pp. 1125-1147. (10.1080/03086534.2018.1452542)
Articles
- Lopes, H. F. S. 2024. Review of Yin Cao, Chinese Sojourners in Wartime Raj [Book Review]. Immigrants and Minorities 42(2), pp. 228-231. (10.1080/02619288.2023.2238400)
- Lopes, H. F. S. 2023. Smooth transition? Dismantling and accommodating colonial rule in late 1940s South China. Cold War History (10.1080/14682745.2023.2231855)
- Lopes, H. F. S. 2023. The Impact of Refugees in Neutral Hong Kong and Macau, 1937-1945. The Historical Journal 66(1), pp. 210-236. (10.1017/S0018246X22000097)
- Lopes, H. F. S. 2022. Foreign Friends and Problematic Heroes: Remembering a Global World War Two in Early Twenty-first Century Chinese Cinema. Journal of War & Culture Studies 15(1), pp. 42-66. (10.1080/17526272.2020.1795360)
- Lopes, H. F. S. 2021. Ghosts of war: China’s relations with Portugal in the post-war period, 1945-49. Historical Research 94(265), pp. 601-628. (10.1093/hisres/htab020)
- Lopes, H. F. S. 2021. Wartime education at the crossroads of empires: the relocation of schools to Macao during the Second World War, 1937-1945. Twentieth-Century China 46(2), pp. 130-152. (10.1353/tcc.2021.0012)
- Lopes, H. F. S. 2020. Review of Michael Williams, Returning home with glory: Chinese villagers around the Pacific, 1849 to 1949 and Shelley Chan, Diaspora’s homeland: modern China in the age of global migration. Family & Community History 23(1), pp. 79-82. (10.1080/14631180.2020.1771025)
- Lopes, H. F. S. 2020. Review of Isabella Jackson, shaping modern Shanghai: colonialism in China’s global city. Frontiers of History in China 14(4), pp. 634-639. (10.3868/s020-008-019-0029-9)
- Lopes, H. F. S. 2019. Review of Ana Paulina Lee, Mandarin Brazil: race, representation, and memory. Reviews in History, article number: 2335. (10.14296/RiH/2014/2335)
- Lopes, H. F. S. 2019. War, state-building, and international connections in nationalist China. Journal of the Royal Asiatic Society 29(1), pp. 169-178. (10.1017/S1356186318000469)
- Lopes, H. F. S. 2018. Inter-imperial humanitarianism: the Macau delegation of the Portuguese Red Cross during the Second World War. Journal of Imperial and Commonwealth History 46(6), pp. 1125-1147. (10.1080/03086534.2018.1452542)
Book sections
- Lopes, H. F. S. 2024. Imperial in-betweens: The Portuguese communities in Hong Kong and Shanghai during the Second World War. In: Weiss, H. ed. Minorities in Global History: Cultures of Integration and Patterns of Exclusion. London: Bloomsbury Academic, pp. 85-104., (10.5040/9781350398917.ch-006)
- Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. 2024. Introdução [Introduction]. In: Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. eds. Xangai 1937: Relatório Sobre o Conflito Sino-Japonês do Consul Português António Alves [Shanghai 1937: Report on the Sino-Japanese Conflict by the Portuguese Consul António Alves]. Lisbon: Abysmo, pp. 11-53.
- Lopes, H. F. S. 2023. Neutrality and (anti) imperialism: Multinational propaganda competition in neutral Macau. In: Corse, E. and García Cabrera, M. eds. Propaganda and Neutrality: Global Case Studies in the 20th Century. London: Bloomsbury, pp. 181-194., (10.5040/9781350325562.0023)
- Lopes, H. F. S. 2020. The Red Cross in wartime Macau and its global connections. In: Wylie, N., Oppenheimer, M. and Crossland, J. eds. The Red Cross Movement: Myths, Practices and Turning Points. Humanitarianism: Key Debates and New Approaches Manchester: Manchester University Press, pp. 264-281., (10.7765/9781526133526.00024)
- Lopes, H. F. S. 2019. Entre impérios: prisioneiros Portugueses na segunda guerra mundial na Ásia de Leste [In Between Empires: Portuguese Prisoners in the Second World War in East Asia]. In: Oliveira, P. A. ed. Prisioneiros de Guerras: Experiências de Cativeiro no Século XX [Prisoners of Wars: Captivity Experiences in the 20th Century]. Lisbon: Tinta-da-China, pp. 201-222.
Books
- Lopes, H. F. S. and Aballe Vieira, R. eds. 2024. Xangai 1937: Relatório Sobre o Conflito Sino-Japonês do Consul Português António Alves [Shanghai 1937: Report on the Sino-Japanese Conflict by the Portuguese Consul António Alves]. Lisbon: Abysmo.
- Lopes, H. F. S. 2023. Neutrality and collaboration in South China: Macau during the Second World War. Studies in the Social and Cultural History of Modern Warfare. Cambridge: Cambridge University Press. (10.1017/9781009311786)
Websites
- Lopes, H. F. S. 2024. Anna May Wong and transnational Chinese resistance. [Online]. History Workshop: History Workshop. Available at: https://www.historyworkshop.org.uk/activism-solidarity/anna-may-wong-and-transnational-chinese-resistance/
Ymchwil
Prosiectau cyfredol
Ar hyn o bryd rwy'n gweithio ar dri phrosiect ymchwil:
Mae'r prosiect cyntaf, sy'n adeiladu ar Gymrodoriaeth Gyrfa Gynnar Leverhulme, yn ymchwilio i ryngweithiadau gwladol Tsieineaidd ac anwladwriaethol â phwerau trefedigaethol Ewropeaidd a oedd yn rheoli tiriogaethau yn Ne Tsieina yn y 1940au: Prydain, Ffrainc a Phortiwgal. Rwy'n edrych ar y cydgysylltiad rhwng symudiad pobl sydd wedi'u dadleoli, mynegiannau cenedlaetholdeb gwrth-imperialaidd Tsieineaidd, ac arfer gwladychiaeth Ewropeaidd yn Hong Kong, Guangzhouwan, a Macau. Mae'r astudiaeth gymharol a thrawswladol hon yn ail-feddwl hanes yr Ail Ryfel Byd, y Rhyfel Oer a'r dadwladychu yn Ne Tsieina, yn ogystal â'i chysylltiadau byd-eang. Gan dynnu ar ymchwil amlieithog ac aml-safle, mae'r prosiect hwn yn taflu goleuni newydd ar gysylltiadau Tsieina-Ewrop ar adeg o drawsnewid mawr: o ryfel i ryfel ar ôl y rhyfel a'r Rhyfel Oer, o genedlaetholwyr i reolaeth Gomiwnyddol, ac o dra-arglwyddiaethu imperialaidd i ddadwladychu byd-eang. Cyhoeddais erthyglau ar ffoaduriaid yn Hong Kong a Macau, profiad Guangzhouwan, Hong Kong a Macau yn y cyfnod uniongyrchol ar ôl y rhyfel, a chysylltiadau Sino-Portiwgaleg ar ôl y rhyfel. Ar hyn o bryd rwy'n gweithio ar gyhoeddiadau eraill sy'n ymwneud â'r prosiect hwn, gan gynnwys ar fy ail fonograff.
Mae'r ail brosiect yn ficro-hanes byd-eang o fenywod Tsieineaidd a gwrthiant trawswladol yn yr Ail Ryfel Byd. Yn ddiweddar, dyfarnwyd Grant Ymchwil Bach yr Academi Brydeinig / Leverhulme i'r prosiect hwn.
Ochr yn ochr â chydweithwyr ym Mhrifysgol Aberystwyth a Phrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant, rwyf hefyd yn cymryd rhan mewn prosiect ar y cyd ar hanes cymunedau Cymru yn Nwyrain a De-ddwyrain Asia yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg a'r ugeinfed ganrif a ariennir gan Rwydwaith Arloesi Cymru a Chymru Fyd-eang. Ar hyn o bryd rwy'n canolbwyntio ar hanesion y Gymraeg yn Hong Kong yn ystod ac ar ôl yr Ail Ryfel Byd.
Ymchwil blaenorol
Mae fy llyfr cyntaf, Neutrality and Collaboration in South China: Macau during the Second World War (Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2023), yn dadansoddi'r haenau o gydweithio a ddatblygodd o niwtraliaeth yn ystod y rhyfel ym Macau, darn bach ar groesffordd gwahanol ymerodraethau a oedd yr unig diriogaeth a reolir dramor yn Tsieina na chafodd ei meddiannu gan Japan yn ystod y rhyfel. Ysgrifennais erthyglau a phenodau a adolygwyd gan gymheiriaid ar wahanol agweddau ar brofiad yr Ail Ryfel Byd Macau, gan gynnwys gweithgareddau'r Groes Goch (yma ac yma), adleoli ysgolion a myfyrwyr ffoaduriaid o dir mawr Tsieina a Hong Kong, a phropaganda rhyngwladol (yn y gyfrol wedi'i golygu Propaganda and Neutrality: Global Case Studies in the Twentieth Century).
Ysgrifennais hefyd ar bynciau eraill yn hanes a chof yr Ail Ryfel Byd yn Nwyrain Asia, gan gynnwys ar brofiad cymunedau Portiwgalaidd yn Shanghai a Hong Kong, POWs Ewrasiaidd Portiwgaleg yn Hong Kong a Japan, a chynrychioliadau ffilmig o Ail Ryfel Byd byd-eang mewn sinema Tsieineaidd gyfoes.
Cyllid
Ariannwyd fy ymchwil gan yr Academi Brydeinig, Ymddiriedolaeth Leverhulme, Sefydliad Portiwgal dros Wyddoniaeth a Thechnoleg (FCT), a Chyngor Ymchwil y Celfyddydau a'r Dyniaethau (AHRC), ymhlith sefydliadau eraill.
Ymgysylltu â'r cyhoedd
Rwyf wedi ymrwymo i ymgysylltu â'r cyhoedd ac wedi bod yn chwarae rhan weithredol mewn lledaenu gwybodaeth trwy ddigwyddiadau a llwyfannau sy'n agored i bawb. Roeddwn yn un o gynullwyr sefydlu Seminar Hanes Rhyngwladol Dwyrain Asia, a gynhaliwyd yng Nghanolfan Oxford China ers 2016 ac a gyd-drefnais tan 2019. Fi oedd prif drefnydd Seminar Hanes Asia ym Mhrifysgol Bryste yn 2020-21. Ar hyn o bryd rwy'n rhan o dîm cynnull Seminar Hanes Caerdydd. Ynghyd â chydweithwyr ym maes Anthropoleg, Hanes a Cherddoriaeth mewn gwahanol sefydliadau, rwy'n aelod o'r rhwydwaith rhyngddisgyblaethol Porthladdoedd Trefedigaethol a Hanes Byd-eang, yr oeddwn yn ymwneud â hi i drefnu'r gynhadledd ryngwladol 'Myriad Materialities: Towards a New Global Writing of Colonial Ports and Port Cities' yn 2021. Gweithiais gyda phrosiect dyniaethau digidol Prifysgol Bryste, Historical Photographs of China, fel Uwch Gydymaith Ymchwil yn 2019-20. Ysgrifennais bostiadau blog ar gyfer Visualising China (yma ac yma), Hanes Ffoaduriaid, Hanes Prosiect Macau, Blog Craidd Caergrawnt, Fifteen Eighty Four, a History@Cardiff (yma ac yma).
Addysgu
Rwy'n cyfrannu at wahanol fodiwlau israddedig ac MA mewn Hanes, gan gynnwys, ymhlith eraill, modiwlau Blwyddyn 2 Cymdogion Agos, Dangerous Foes: Tsieina, Japan, a Dwyrain Modern Asia ac Gwrth-Colonial Resistance a'r modiwl MA Rhywedd, Pwer a Diwylliant. Yn 2024-25 byddaf yn cynnull ac yn cyflwyno modiwl Blwyddyn 3 newydd o'r enw Dwyrain Asia mewn Ail Ryfel Byd-eang a chynnull modiwl craidd Blwyddyn 1 Global Histories. Ar hyn o bryd fi yw Cydlynydd Hanes PGR a'r Cydlynydd Sefydlu ac Ymrestru ar gyfer Hanes.
Cyn ymuno â Chaerdydd, dysgais ystod o unedau Hanes ym Mhrifysgol Rhydychen a Phrifysgol Bryste, ar ôl cynnull unedau hanes modern Tsieineaidd.
Rwy'n Gymrawd o'r Academi Addysg Uwch.
Bywgraffiad
I joined Cardiff in January 2023. Prior to that, I was a Leverhulme Early Career Research Fellow at the Department of History, University of Bristol, a Lecturer in Modern Chinese History and Senior Research Associate in the History of Hong Kong, also at Bristol, and a Departmental Lecturer in Modern East Asia History at the University of Oxford. I studied in Lisbon, London, Taipei, and Oxford, and hold a DPhil in History from St Antony’s College.
Aelodaethau proffesiynol
- Cymdeithas Hanesyddol America (AHA)
- Cymdeithas Astudiaethau Asiaidd (AAS)
- Rhwydwaith Ymchwilydd Gyrfa Gynnar yr Academi Brydeinig (BA ECRN)
- Cymdeithas Astudiaethau Tsieineaidd Prydain (BACS - Aelod o'r Cyngor ers 2023)
- Porthladdoedd Trefedigaethol a Rhwydwaith Rhyngddisgyblaethol Hanes Byd-eang (CPAGH)
- Cymdeithas Ewropeaidd Astudiaethau Tsieineaidd (EACS)
- Cymrawd y Gymdeithas Hanesyddol Frenhinol (RHS)
Safleoedd academaidd blaenorol
- 2023–present: Lecturer in Modern Asian History, Cardiff University
- 2020–23: Leverhulme Early Career Research Fellow, University of Bristol
- 2019–20: Lecturer in Modern Chinese History and Senior Research Associate in the History of Hong Kong, University of Bristol
- 2017–19: Departmental Lecturer in Modern East Asian History, University of Oxford
Ymrwymiadau siarad cyhoeddus
(Yn fwyaf diweddar yn unig)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Tsieineaidd Ewrop, Prifysgol Tallinn, Estonia (2024)
• Sefydliad Hanes Modern, Academia Sinica, Taiwan (2024)
• Cyd-gynhadledd Astudiaethau Dwyrain Asia, Prifysgol Canol Swydd Gaerhirfryn, Preston, DU (2024)
Cynhadledd 'Ailfeddwl Modern Tseiniaidd Elites', Aix-Marseille Université, Aix-en-Provence, Ffrainc (2024)
• Gweithdy 'Gorchmynion Byd-eang Tsieineaidd', Ysgol Economeg a Gwyddor Wleidyddol Llundain, y DU (2024)
• Gweithdy 'Cysylltiadau Asiaidd: Llif Pobl, Meddyginiaethau, Syniadau ac Arferion', Prifysgol Durham, y DU (2024)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Asiaidd, Seattle, UDA (2024)
• Seminar Rhyfel, Cymdeithas a Diwylliant (Ford Gron), Sefydliad Ymchwil Hanesyddol, Llundain, DU (2024)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Hanesyddol America, San Francisco, California, UDA (2024)
• Canolfan Hanes Hong Kong, Prifysgol Bryste, y DU (2023)
• Sefydliad SOAS Tsieina, SOAS, Llundain, DU (2023)
• Seminar Hanes, Prifysgol Caerdydd, Cymru, DU (2023)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Tsieineaidd Prydain, Coleg y Brenin, Llundain, DU (2023)
• Symposiwm 'Dewi Sant yn y Dwyrain: Cymunedau Cymreig yn Nwyrain a De-ddwyrain Asia yn y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg a'r Ugeinfed Ganrif', Prifysgol Aberystwyth, Cymru, y DU (2023)
• Cynhadledd ddwyflynyddol Cymdeithas Nordig Astudiaethau Tsieina, Prifysgol Gothenburg, Sweden (2023)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Asiaidd, Boston, UDA (2023)
• Seminar Canolfan Hanes Trefol, Prifysgol Caerlŷr, DU (2022)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Tsieineaidd Prydain, Coleg Sant Antony, Rhydychen, DU (2022)
• Cynhadledd Flynyddol Cymdeithas Astudiaethau Asiaidd, Honolulu, Hawaii, UDA (2022)
• Seminar Cyfadran y Gwyddorau Cymdeithasol–Adran Cymdeithaseg, Prifysgol Macau, Macau SAR, Tsieina (2022)
• Confensiwn Rhyngwladol Ysgolheigion Asia, Kyoto, Japan (2021)
• Cynhadledd 'Propaganda a Niwtraliaeth: Meysydd Brwydrau Amgen a Dirywiad Gweithredol', Sefydliad Ymchwil Hanesyddol, Llundain, y DU (2021)
• Cyngres Ewropeaidd ar Hanes y Byd a Byd-eang 'Lleiafrifoedd, Diwylliannau Integreiddio a Patters o Wahardd', Prifysgol Turku, Y Ffindir (2021)
• Seminar Ymchwil yr Adran Hanes, Prifysgol Bryste, y DU (2021)
Meysydd goruchwyliaeth
I welcome supervision enquiries in the following areas:
- Modern East Asian History / Modern Chinese History (including Hong Kong, Macau, and Taiwan)
- Second World War and Cold War in East Asia
- Colonialism, anti-imperialism, and decolonisation in East Asia
- Migration histories (East Asian communities overseas and foreign communities in East Asia)
- Gender in modern East Asia
- Cinema and or about East Asia
Themâu ymchwil
Arbenigeddau
- Hanes Asiaidd
- Hanes modern Tsieineaidd
- Hanes byd-eang a'r byd
- Hanes ymerodraethau, imperialaeth a gwladychiaeth
- Hanes mudo