![Asta Rand BSc (Hons), MA, PhD](https://profiles-cardiff.imgix.net/attachments/4285?w=200&h=200&auto=format&crop=faces&fit=crop&q=90")
Dr Asta Rand
(hi/ei)
BSc (Hons), MA, PhD
Marie Curie Cymrawd Ôl-ddoethurol
Trosolwyg
Rwy'n fioarcheolegydd sy'n cymhwyso gwahanol ddulliau gwyddor archeolegol i ddeall ymddygiad dynol yn y gorffennol. Rwy'n arbenigo mewn dadansoddi isotopau sefydlog (carbon, nitrogen, sylffwr, ac ocsigen) a isotopau radiogenig (strontium) o weddillion dynol ac anifeiliaid i ddeall arferion cynhaliaeth a mudo ymhlith cymunedau Maya Prehispanic. Mae fy mhrosiect MSCA-UKRI cyfredol, PHEMOR (Datgladdu Ôl-Humous a Symud Olion Osteolegol), yn cyfuno dulliau isotopig lluosog gyda dadansoddiad histolegol o ficrostructures esgyrn dynol i ddeall arferion marwol yn well (h.y. triniaeth corff) a symudiad post-mortem gweddillion dynol yng nghyd-destunau Prehispanic Maya.
Cyhoeddiad
2023
- Rand, A. J. 2023. Multi-isotopic evidence for Prehispanic Maya use of multiple subsistence catchments at Caledonia, Cayo District, Belize. In: Beasley, M. M. and Somerville, A. D. eds. Exploring Human Behavior Through Isotope Analysis. Interdisciplinary Contributions to Archaeology Cham, Switzerland: Springer, pp. 99-124., (10.1007/978-3-031-32268-6_5)
2022
- Freiwald, C., Belanich, J. and Rand, A. 2022. Methods in bioarchaeology: what's new in profiling an individual inside and out. In: The Routledge Handbook of Mesoamerican Bioarchaeology. London: Routledge, pp. 577., (10.4324/9780429341618-38)
2021
- Ebert, C. E. et al. 2021. Sulfur isotopes as a proxy for human diet and mobility from the preclassic through colonial periods in the Eastern Maya lowlands. PLoS ONE 16(8), article number: e0254992. (10.1371/journal.pone.0254992)
- Rand, A. J., Freiwald, C. and Grimes, V. 2021. A multi-isotopic (δ13C, δ15N, and δ34S) faunal baseline for Maya subsistence and migration studies. Journal of Archaeological Science: Reports 37, article number: 102977. (10.1016/j.jasrep.2021.102977)
2020
- Freiwald, C., Miller Wolf, K. A., Pugh, T., Rand, A. J. and Fullagar, P. D. 2020. Early colonialism and population movement at the mission San Bernabé, Guatemala. Ancient Mesoamerica 31(3), pp. 543-553. (10.1017/S0956536120000218)
- Rand, A. J., Matute, V., Grimes, V., Freiwald, C., Zralka, J. and Koszkul, W. 2020. Prehispanic Maya diet and mobility at Nakum, Guatemala: A multi-isotopic approach. Journal of Archaeological Science: Reports 32, article number: 102374. (10.1016/j.jasrep.2020.102374)
2018
- Rand, A. J. and Nehlich, O. 2018. Diet and sulfur isotopes. In: Lopez Varela, S. L. ed. The Encyclopedia of Archeological Sciences. Wiley-Blackwell, (10.1002/9781119188230.saseas0186)
2017
- Rand, A. 2017. Ancient Maya mobility at Caledonia, Cayo district, Belize: Evidence from stable oxygen isotope analysis. Presented at: The 46th Annual Chacmool Archaeology Conference, 2017 Presented at Patton, M. and Manion, J. eds.Trading Spaces: The Archaeology of Migration, Interaction, and Exchange. Chacmool Archaeology Association pp. 32-43.
2013
- Rand, A. J., Healy, P. F. and Awe, J. J. 2013. Stable isotopic evidence of ancient Maya diet at Caledonia, Cayo District, Belize. International Journal of Osteoarchaeology 25(4), pp. 401-413. (10.1002/oa.2308)
Adrannau llyfrau
- Rand, A. J. 2023. Multi-isotopic evidence for Prehispanic Maya use of multiple subsistence catchments at Caledonia, Cayo District, Belize. In: Beasley, M. M. and Somerville, A. D. eds. Exploring Human Behavior Through Isotope Analysis. Interdisciplinary Contributions to Archaeology Cham, Switzerland: Springer, pp. 99-124., (10.1007/978-3-031-32268-6_5)
- Freiwald, C., Belanich, J. and Rand, A. 2022. Methods in bioarchaeology: what's new in profiling an individual inside and out. In: The Routledge Handbook of Mesoamerican Bioarchaeology. London: Routledge, pp. 577., (10.4324/9780429341618-38)
- Rand, A. J. and Nehlich, O. 2018. Diet and sulfur isotopes. In: Lopez Varela, S. L. ed. The Encyclopedia of Archeological Sciences. Wiley-Blackwell, (10.1002/9781119188230.saseas0186)
Cynadleddau
- Rand, A. 2017. Ancient Maya mobility at Caledonia, Cayo district, Belize: Evidence from stable oxygen isotope analysis. Presented at: The 46th Annual Chacmool Archaeology Conference, 2017 Presented at Patton, M. and Manion, J. eds.Trading Spaces: The Archaeology of Migration, Interaction, and Exchange. Chacmool Archaeology Association pp. 32-43.
Erthyglau
- Ebert, C. E. et al. 2021. Sulfur isotopes as a proxy for human diet and mobility from the preclassic through colonial periods in the Eastern Maya lowlands. PLoS ONE 16(8), article number: e0254992. (10.1371/journal.pone.0254992)
- Rand, A. J., Freiwald, C. and Grimes, V. 2021. A multi-isotopic (δ13C, δ15N, and δ34S) faunal baseline for Maya subsistence and migration studies. Journal of Archaeological Science: Reports 37, article number: 102977. (10.1016/j.jasrep.2021.102977)
- Freiwald, C., Miller Wolf, K. A., Pugh, T., Rand, A. J. and Fullagar, P. D. 2020. Early colonialism and population movement at the mission San Bernabé, Guatemala. Ancient Mesoamerica 31(3), pp. 543-553. (10.1017/S0956536120000218)
- Rand, A. J., Matute, V., Grimes, V., Freiwald, C., Zralka, J. and Koszkul, W. 2020. Prehispanic Maya diet and mobility at Nakum, Guatemala: A multi-isotopic approach. Journal of Archaeological Science: Reports 32, article number: 102374. (10.1016/j.jasrep.2020.102374)
- Rand, A. J., Healy, P. F. and Awe, J. J. 2013. Stable isotopic evidence of ancient Maya diet at Caledonia, Cayo District, Belize. International Journal of Osteoarchaeology 25(4), pp. 401-413. (10.1002/oa.2308)
Ymchwil
Mae fy ymchwil yn canolbwyntio ar arferion marwol, strategaethau cynnal, a phatrymau symudedd ymhlith cymunedau Maya Prehispanic ym Mesoamerica. Ar hyn o bryd, mae fy mhrosiect PHEMOR , a ariennir gan MSCA-UKRI, yn cyfuno histoleg esgyrn â thechnegau isotopig lluosog (carbon, nitrogen, sylffwr, a strontiwm) i ymchwilio'n ddyfnach i'r gwahanol driniaethau corff a ddefnyddir gan gymunedau Maya yn y gorffennol ac i ddeall symudiad post-mortem gweddillion dynol ar draws safleoedd archeolegol Maya yn well.
Bywgraffiad
Yr wyf yn Marie Skłodowska Curie Actions - United Kingdom Research and Innovation (MSCA-UKRI) Cymrawd Ôl-ddoethurol yn yr Adran Archaeoleg a Chadwraeth yn Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd Prifysgol Caerdydd. Mae fy mhrosiect presennol PHEMOR (Ôl-Humous Exhumous and Movement of Osteological Remains) yn cyfuno dadansoddiadau isotopig a histolegol i roi cipolwg newydd ar arferion marwol a symudiad gweddillion dynol ar ôl marwolaeth ymhlith y Maya Cynhipsanig.
Cyn hyn, cwblheais fy PhD mewn Archaeoleg ym Mhrifysgol Goffa Newfoundland, Canada, lle sefydlais y defnydd o ddadansoddiad isotop sylffwr yn archaeoleg Maya. Deilliodd hyn o fy ymchwil MA ym Mhrifysgol Trent, Canada, lle cyfunais dystiolaeth anthropolegol, archeolegol, palaeopatholegol, ac isotopig i asesiad amlddisgyblaethol o arferion cynhaliaeth Maya ar safle cyfnod Classsic Caledonia, Ardal Cayo, Belize. Cafodd fy niddordeb mewn archaeoleg Maya ac anthropoleg fiolegol eu piqued gyntaf yn ystod fy astudiaethau israddedig ym Mhrifysgol Trent, lle cwblheais fy BSc yn y Rhaglen Anrhydedd mewn Anthropoleg.
Rwy'n mwynhau addysgu ac yn ystod fy astudiaethau doethurol gweithiais hefyd fel Hyfforddwr Fesul Cwrs ar y lefel israddedig yn yr Adran Archaeoleg ym Mhrifysgol Goffa Newfoundland. Yn ogystal â'm gyrfa academaidd, mae gen i brofiad o weithio fel archeolegydd masnachol yn Ontario Canada ac rwyf wedi cloddio yn y Wladfa Avalon, yr anheddiad parhaol Seisnig cyntaf yn Newfoundland, yn ogystal ag mewn mynwent fodern gynnar a maes wrn diwylliant Lusatian yng Ngwlad Pwyl.
Anrhydeddau a dyfarniadau
- Sêl Rhagoriaeth, Y Comisiwn Ewropeaidd Horizon Europe, 2022
- Cymrawd yr Ysgol Astudiaethau Graddedigion, Prifysgol Goffa Newfoundland, 2021
- Gwobr Ochinsky-McKern, Cymdeithas Anthropoleg Fiolegol Canada, 2020
- Cydnabyddiaeth o Ragoriaeth, Prifysgol Goffa Newfoundland, 2014-2017
- Rhestr Anrhydedd Dean, Prifysgol Trent, 2011
- Rhestr Anrhydedd Dean, Prifysgol Trent, 2008
Aelodaethau proffesiynol
- Cymdeithas Anthropoleg Biolegol America (AABA)
- Cymdeithas Archaeoleg Amgylcheddol (AEA)
- Cymdeithas Anthropoleg Biolegol Prydain ac Osteoarchaeoleg (BABAO)
- Cymdeithas Canada ar gyfer Anthropoleg Fiolegol (CABA)
- Cymdeithas Archaeoleg America Ladin Canada (CLAAS)
- Menywod Graddedigion mewn Gwyddoniaeth (GWS)
- Cymdeithas y Gwyddorau Archaeolegol (SAS)
Safleoedd academaidd blaenorol
- Fesul Hyfforddwr Cwrs, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa Newfoundland, 2018-2021
- Tiwtor Graddedigion, Canolfan Ysgrifennu, Prifysgol Goffa Newfoundland, 2015-2019
- Cynorthwy-ydd Addysgu Graddedigion, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa Newfoundland, 2013-2018
- Cynorthwy-ydd Addysgu, Adran Anthropoleg, Prifysgol Trent, 2009-2011
Ymrwymiadau siarad cyhoeddus
- Isotopau ac archaeoleg: Newid safbwyntiau diet a mudo Maya hynafol. Gwahoddiad gan Dr Hab Jarosław Źrałka i gyflwyno'r Sefydliad Archaeoleg, Prifysgol Jagiellonian yn Kraków, Gwlad Pwyl, 13/01/2023
- Mewnwelediadau aml-isotopig i arferion cynhaliaeth Maya a mudo. Gwahoddwyd gan yr Athro Keith Prufer i gyflwyno'n gydamserol i'r Ganolfan ar gyfer Isotopau Sefydlog Cyfres Darlithoedd Bag Brown, Prifysgol New Mexico, UDA, Ar-lein. 28/02/2022.
- Dadansoddiad isotop o fwydydd yn y gorffennol. Gwahoddiad gan Dr Maxime Lamoureux-St-Hilaire i gyflwyno dosbarth ANT-277, Coleg Davison, UDA, Ar-lein. 31/03/2021.
- Mewnwelediadau isotopig i ddeiet a mudo archeolegol. Gwahoddiad gan Victoria Elder-Brooks i gyflwyno synchronically i Gymdeithas Archeolegol Ontario: London Chapter, Ar-lein. 10/11/2021.
- Dadansoddiad isotop mewn anthropoleg fforensig. Gwahoddiad gan Dr Vaughan Grimes i gyflwyno i ARCH 2492, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa, St John's, NL, Canada. 25/10/2017
- Sgerbwd o Drawsko, Gwlad Pwyl. Gwahoddiad gan Dr Megan Bower i gyflwyno i ARCH 3040, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa, St John's, NL, Canada. 30/03/2017
- Bioarchaeoleg: O sgerbydau dynol i brosesau diwylliannol. Gwahoddiad gan Dr Megan Bower i gyflwyno i ddosbarth ARCH 1030, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa, St John's, NL, Canada. 23/11/2016
- Technegau a phryderon maes archaeolegol. Gwahoddiad gan Dr Megan Bower i gyflwyno i ddosbarth ARCH 2492, Adran Archaeoleg, Prifysgol Goffa, St John's, NL, Canada. 06/10/2014
- Archaeoleg yn Ontario. Gwirfoddolodd i gyflwyno i Ddosbarth Gradd 1 yn Ysgol Gyhoeddus Huntsville, Huntsville, ON, Canada. 10/04/2012.
Pwyllgorau ac adolygu
- Aelod o'r Pwyllgor, Pwyllgor Moeseg SHARE, Yr Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd, Prifysgol Caerdydd, 2023-bresennol
- Ail Farcwr, Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd, Prifysgol Caerdydd, 2023
- Cynullydd Panel Adolygu, Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd, Prifysgol Caerdydd, 2023
- Adolygydd Haniaethol, Cynhadledd Aldrich, 2019-2020
- Barnwr Sesiwn, Cynhadledd Aldrich, 2019
- Is-bwyllgor Moeseg, Cymdeithas Canada ar gyfer Anthropoleg Fioleg, 2015
Contact Details
+44 (0)29 2251 1696
Adeilad John Percival , Ystafell 4.36, Rhodfa Colum, Caerdydd, CF10 3EU
Themâu ymchwil
Arbenigeddau
- Gwyddoniaeth archaeolegol
- Dadansoddiad Isotop
- Archaeoleg Mesoamericanaidd
- Histoleg
- cynhaliaeth a mudo