![Rhiannon Marks BA (Wales), MSt (Oxon), PhD (Wales), FHEA](https://profiles-cardiff.imgix.net/attachments/3264?w=200&h=200&auto=format&crop=faces&fit=crop&q=90")
Dr Rhiannon Marks
(hi/ei)
BA (Wales), MSt (Oxon), PhD (Wales), FHEA
- Siarad Cymraeg
- Ar gael fel goruchwyliwr ôl-raddedig
Timau a rolau for Rhiannon Marks
Uwch Ddarlithydd a Chyfarwyddwr MA Cymraeg ac Astudiaethau Celtaidd
Trosolwyg
Rwy'n Uwch-ddarlithydd yn Ysgol y Gymraeg lle rwy'n arbenigo mewn llenyddiaeth Gymraeg yr 20fed a'r 21ain ganrif, beirniadaeth lenyddol greadigol a theori lenyddol.
Enillodd fy monograff cyntaf 'Pe Gallwn, Mi Luniwn Lythyr: golwg ar waith Menna Elfyn' (Gwasg Prifysgol Cymru, 2013) Wobr Syr Ellis Griffith gan Brifysgol Cymru yn 2015. Mae'n gyfrol arbrofol o feirniadaeth lenyddol greadigol sy'n cynnig dehongliadau damcaniaethol amrywiol o waith y bardd Cymraeg, Menna Elfyn. Dyma'r astudiaeth estynedig gyntaf o waith Menna Elfyn ac mae hefyd yn archwilio materion megis cyfieithu, perfformio a marchnata llenyddiaeth yn y Gymru gyfoes.
Mae fy monograff diweddaraf Y Dychymyg Ôl-Fodern: agweddau ar ffuglen fer Mihangel Morgan (Gwasg Prifysgol Cymru, 2020) yn rhoi darlleniad beirniadol greadigol o ffuglen fer ôl-fodern yr awdur Cymraeg, Mihangel Morgan. Rhoddir sylw arbennig i archwilio agweddau ar hunaniaeth yn y ffuglen yn ogystal â goblygiadau ôl-foderniaeth yng nghyd-destun diwylliant iaith leiafrifol.
Ar hyn o bryd rwy'n gweithio ar brosiect AHRC a ariennir gan IAA, 'Darllen Hunaniaethau' ar addysgeg yn yr ystafell ddosbarth llenyddiaeth yng nghyd-destun y Cwricwlwm newydd i Gymru. Mae'r prosiect yn cynnwys gweithio gydag athrawon Cymraeg mewn Ysgolion Uwchradd i gyd-gynhyrchu adnoddau addysgol a fydd yn hwyluso'r drafodaeth ar hunaniaethau mewn testunau llenyddol yn yr ystafell ddosbarth.
Diddordebau ymchwil:
- Llenyddiaeth Gymraeg Gyfoes
- Theori Lenyddol a Beirniadol
- Beirniadaeth Greadigol
- Astudiaethau Rhyw a Rhywioldeb
- Cyfieithiad Llenyddol
Cyhoeddiad
2020
- Marks, R. 2020. Y dychymyg ôl-fodern: agweddau ar ffuglen fer Mihangel Morgan. Caerdydd: University of Wales Press.
2019
- Marks, R. 2019. Crefft y Stori Fer Heddiw [Educational Resource]. Caerdydd: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. - teaching_resource
2018
- Marks, R. 2018. Dangosaf iti ryddid. In: Machreth, M. ed. Codi Llais. Y Lolfa, pp. 47-54.
2017
- Marks, R. 2017. Dyfeisgarwch di-ben-draw: cip ar yrfa Mihangel Morgan. O'r Pedwar Gwynt Haf 20, pp. 26-27.
- Marks, R. 2017. Syrffio’r drydedd don?: heriau cyfoes astudiaethau rhywedd. Y Traethodydd, pp. 47-62.
2016
- Marks, R. 2016. Irma Ariannin, Cymru a'r 'wlad lle cyferfydd cyfandiroedd'. In: Price, A. ed. Ysgrifau Beirniadol., Vol. XXXIV. Gwasg Gee, pp. 13-43.
- Marks, R. 2016. Llythyr. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Llythyr
- Marks, R. 2016. Perfformio. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Perfformio
- Marks, R. 2016. Dyddiadur. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Dyddiadur
- Marks, R. 2016. Y gwir yn erbyn y byd patriarchaidd. O'r Pedwar Gwynt(2), pp. 27-28.
2015
- Marks, R. 2015. Menna, Martha and Me: the possibilities of epistolary criticism. In: Tansley, L. and Maftei, M. eds. Writing Creative Non-Fiction: Determining the Form. Canterbury: Gylphi, pp. 107-120.
2013
- Marks, R. 2013. 'Pe gallwn, mi luniwn lythyr': golwg ar waith Menna Elfyn. Y Meddwl ar Dychymyg Cymreig. Cardiff: University of Wales Press.
- Rosser, S. et al. eds. 2013. Llên Cymru. Cardiff: University of Wales Press.
Adrannau llyfrau
- Marks, R. 2018. Dangosaf iti ryddid. In: Machreth, M. ed. Codi Llais. Y Lolfa, pp. 47-54.
- Marks, R. 2016. Irma Ariannin, Cymru a'r 'wlad lle cyferfydd cyfandiroedd'. In: Price, A. ed. Ysgrifau Beirniadol., Vol. XXXIV. Gwasg Gee, pp. 13-43.
- Marks, R. 2015. Menna, Martha and Me: the possibilities of epistolary criticism. In: Tansley, L. and Maftei, M. eds. Writing Creative Non-Fiction: Determining the Form. Canterbury: Gylphi, pp. 107-120.
Erthyglau
- Marks, R. 2017. Dyfeisgarwch di-ben-draw: cip ar yrfa Mihangel Morgan. O'r Pedwar Gwynt Haf 20, pp. 26-27.
- Marks, R. 2017. Syrffio’r drydedd don?: heriau cyfoes astudiaethau rhywedd. Y Traethodydd, pp. 47-62.
- Marks, R. 2016. Y gwir yn erbyn y byd patriarchaidd. O'r Pedwar Gwynt(2), pp. 27-28.
Gwefannau
- Marks, R. 2016. Llythyr. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Llythyr
- Marks, R. 2016. Perfformio. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Perfformio
- Marks, R. 2016. Dyddiadur. [Online]. Esboniadur Beirniadaeth a Theori: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Available at: https://wici.porth.ac.uk/index.php/Dyddiadur
Llyfrau
- Marks, R. 2020. Y dychymyg ôl-fodern: agweddau ar ffuglen fer Mihangel Morgan. Caerdydd: University of Wales Press.
- Marks, R. 2013. 'Pe gallwn, mi luniwn lythyr': golwg ar waith Menna Elfyn. Y Meddwl ar Dychymyg Cymreig. Cardiff: University of Wales Press.
- Rosser, S. et al. eds. 2013. Llên Cymru. Cardiff: University of Wales Press.
teaching_resource
- Marks, R. 2019. Crefft y Stori Fer Heddiw [Educational Resource]. Caerdydd: Coleg Cymraeg Cenedlaethol. - teaching_resource
Ymchwil
Ymchwil
Mae fy niddordeb mewn llenyddiaeth gan fenywod yn parhau yn fy ymchwil presennol. Yn sgil taith ymchwil i'r Ariannin yn ystod Haf 2013 o dan nawdd banc Santander, rwy'n ymchwilio i waith y bardd o Batagonia, Irma Hughes de Jones.
Rwyf hefyd yn bwriadu cyfuno fy niddordeb mewn theori lenyddol a llenyddiaeth gyfoes mewn astudiaeth ar ddatblygiadau ym maes y stori fer ôl-fodernaidd.
Addysgu
Rwy'n addysgu (neu wedi dysgu) ar nifer o fodiwlau ar y rhaglen BA yn y Gymraeg, gan gynnwys:
- Awdur, Testun a Darllenydd
- Sgiliau Astudio Llenyddiaeth
- Mapio'r Cymry
- Herio'r Traddodiad Llenyddol
- Sgiliau Academaidd Uwch
- Theori a Beirniadaeth Lenyddol (arweinydd modiwl)
- Rhyddiaith Ddiweddar (arweinydd modiwl)
- Blas ar Ymchwil
- Ymchwilio Estynedig
Rwy'n Gyfarwyddwr Astudiaethau Ôl-raddedig a Addysgir yn Ysgol y Gymraeg ac rwy'n arwain y modiwlau canlynol ar y rhaglen MA mewn Astudiaethau Cymraeg a Cheltaidd:
- Ymchwil Academaidd a Phroffesiynol
- Archwilio Astudiaethau Cymreig a Cheltaidd
- Pwnc Arbenigol
- Prosiect Estynedig
Bywgraffiad
Addysg a Chymwysterau
2014 - Tystysgrif Ôl-raddedig mewn Addysgu a Dysgu Prifysgol, Prifysgol Caerdydd
2011 - PhD, Adran y Gymraeg ac Astudiaethau Celtaidd, Prifysgol Aberystwyth (wedi'i hariannu gan Ysgoloriaeth PhD Prifysgol Aberystwyth ac Ysgoloriaeth Mair Waldo)
2007 - MSt Astudiaethau Menywod, Prifysgol Rhydychen (ariannwyd gan Ysgoloriaeth Meyricke Coleg Iesu)
2006 - BA Cymraeg, Prifysgol Aberystwyth (mae gwobrau israddedig yn cynnwys Ysgoloriaeth Syr T. H. Parry-Williams, Gwobr T. E. Nicholas, Gwobr Syr Goronwy Daniel, Gwobr yr Athro Thomas Jones ac Ysgoloriaeth Cynddelw).
Anrhydeddau a dyfarniadau
- 2015 - Gwobr Syr Ellis Griffith Prifysgol Cymru (gwobrwywyd ar gyfer Pe Gallwn, Mi Luniwn Lythyr Monograph )
- 2008 - Aelod Anrhydeddus Gorsedd Cymru
- 2007 - Coron Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd 2007 ar gyfer ysgrifennu creadigol
Aelodaethau proffesiynol
- Cymrawd yr Academi Addysg Uwch
- Darlithydd Cyswllt, Coleg Cymraeg Cenedlaethol
Safleoedd academaidd blaenorol
Swyddi Academaidd
- 2020 - presennol: Uwch Ddarlithydd yn y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd
- 2012 - 2020: Darlithydd yn y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd
- 2011 - 2012: Tiwtor yn Ysgol y Gymraeg a Thiwtor ar Gynllun Sabothol Cenedlaethol Cymru
- 2007 - 2011: Cynorthwy-ydd Addysgu Ôl-raddedig, Prifysgol Aberystwyth
Safleoedd Ymweld
- Chwefror 2018-Mawrth 2018: Ysgolhaig Gwadd KU Leuven
Pwyllgorau ac adolygu
- Golygydd Cymraeg Cyfres Astudiaethau Rhywedd yng Nghymru, Gwasg Prifysgol Cymru (2016 - presennol)
- Cyd-olygydd y cylchgrawn llenyddol Cymraeg, Llên Cymru (2015 - presennol)
- Aelod o Fwrdd Golygyddol Trafodion y Harvard Celtic Colloquium (2023-presennol)
- Adolygydd ar gyfer cylchgrawn academaidd Gwerddon
- Adolygydd Gwasg Prifysgol Cymru
- Cyd-olygydd Tu Chwith Literary Publication (2011-13)
Meysydd goruchwyliaeth
Myfyrwyr Ymchwil
Byddwn yn croesawu ceisiadau gan fyfyrwyr ymchwil sy'n dymuno dilyn y meysydd ymchwil canlynol:
- Llenyddiaeth Gymraeg yr 20-21ain ganrif
- Ysgrifennu Creadigol Beirniadol (gweithiau sy'n archwilio'r ffiniau rhwng ysgrifennu creadigol a beirniadaeth lenyddol)
- Theori Lenyddol a Beirniadol (yn enwedig damcaniaethau sy'n ymwneud â rhyw, rhywioldeb a hunaniaeth genedlaethol)
- Cyfieithiad Llenyddol
- Addysgeg Llenyddiaeth
Goruchwyliaeth gyfredol
Eirian Lewis
Contact Details
+44 29208 75594
Adeilad John Percival , Ystafell Ystafell 1.67, Rhodfa Colum, Caerdydd, CF10 3EU
Themâu ymchwil
Arbenigeddau
- Llenyddiaeth Gymraeg
- Damcaniaeth lenyddol
- Astudiaethau Menywod a Rhyw
- 20 - 21ain ganrif
- Diwylliant, cynrychiolaeth a hunaniaeth
